اخبار گردشگری پارسی:

کشور ایران به دلیل جغرافیای پهناوری که داشته دارای تنوع بومی و زیستی مختلفی است. بنابراین از شمال تا جنوب آن مملو از صنایع دستی مختلف بوده که نشان دهنده ریشه‌ها و فرهنگ غنی آن خطه است. بسیاری از صنایع دستی ایران قدمت بسیار طولانی داشته و به تاریخ باستان باز می‌گردد. امروزه این صنایع دستی ایران بخش مهمی از بار فرهنگی کشور را به عهده داشته و در موقعیت‌های بین المللی معرف کشور ما هستند. در این مقاله قصد داریم بهترین صنایع دستی ایران را به شما معرفی کرده، پس همراه ما باشید.

گلیم بافی

گلیم‌ها یکی از انوع فرش‌ها بوده که پرفروش ترین صنایع دستی ایران هستند که با استفاده از نخ‌های پنبه‌ای، پشمی و یا ابریشمی بافته می‌شوند. این گلیم‌ها در قدیم در بسیاری از نقاط مختلف ایران به عنوان زیر انداز استفاده می‌شد؛ اما امروزه با توجه بیشتر به این هنر زیبا، به عنوان یک وسیله تزئینی روی زمین یا روی دیوار قرار می‌گیرد.

اولین قبایلی که شروع به بافت گلیم کردند، صحرانشینان شمال آفریقا بودند. این گلیم‌ها قابل حمل بوده پس آن‌ها می‌توانستند به راحتی به واسطه شترها آن‌ها را حمل کنند. در ایران نیز این هنر فاخر در دوران صفوی به شکوه خود رسید. در این دوره بسیاری از افراد برای بافت گلیم‌ها از نخ‌های طلا و نقره استفاده می‌کردند. این گلیم‌ها به واسطه استفاده از طرح‌های پیچیده و همچنین بهره گیری از نخ‌های طلا و نقره ارزش مادی بسیار بالایی داشتند. در حال حاضر نیز اگر بتوانید این گلیم‌ها را جایی پیدا کنید با قیمت بسیار بالایی به فروش خواهند رسید.

در بافت گلیم و فرش فرهنگ هر استان و شهر به خوبی مشخص است. به نوعی بافندگان سعی داشتند تا این محصولات را به شکلی ویژه و خاص بافته تا یادآور شهر و دیار آن‌ها باشد. به عنوان مثال ویژگی بارز گلیم‌های بافته شده در خطه آذربایجان وجود گل‌های درشت بافته شده در میان طرح‌ها است. یکی از پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران، گلیم بافی و دیگر انواع فرش بافی است.

کپو بافی

کپو بافی یکی دیگر از انواع صنایع دستی ایران بوده که در خطه خوزستان و جنوب کشور انجام می‌شود. نحوه کار این بافت با استفاده از برگ خرما و نی‌های مرداب است. کپوی دزفول دارای نشان ثبت ملی بوده و در حال حاضر در فهرست ثبت جهانی نیز قرار گرفته است.

دلیل رواج این هنر در خطه جنوب و به خصوص دزفول این بوده که این مناطق دارای نخل‌های خرمای بسیاری است. شرایط گرم آب و هوایی و نیز وجود مرداب‌های متعدد تمام مواد لازم برای این هنر را فراهم کرده اند. از دیرباز این هنر نه تنها نشان زیبایی و بخشی از صنایع دستی ایران بوده بلکه بسیاری از افراد به خصوص زنان از طریق فروش آن‌ها امرار معاش می‌کردند.

یکی از بیشترین مدل‌هایی که امروزه می‌توانید از کپو‌ها مشاهده کنید ظروف تزئینی است. علاوه بر این به شکل سینی و جای نگهداری وسایل نیز به کار برده می‌شود. برخی از هنرمندان این زمینه سعی می‌کنند با استفاده از نخ‌ها و کامواهای رنگی طرح‌های شاد و رنگارنگی به این کپو‌ها بدهند. در مورد کپو‌ها باید بدانید که در محیط‌های خشک باید مورد استفاده قرار گرفته و به هیچ عنوان خیس نشوند وگرنه دیگر کیفیت قبل را نخواهند داشت.

حصیر بافی

حصیر بافی یکی دیگر از هنرهای زیبایی بوده که به عنوان صنایع دستی ایران نیز شناخته می‌شود. حصیر بافی یکی از انواع بافت‌ صنایع دستی ایران بوده که از به هم پیوستن رشته‌های سلولزی تشکیل می‌شود. این هنر در نقاط مختلف ایران به خصوص در شمال بسیار رواج داشته است. با استفاده از حصیر بافی محصولات مختلفی از جمله سبدهای خرید، زیر انداز، جارو، وسایل بازی و انواع ظروف را تهیه می‌کردند.

مدل‌های متنوع حصیر بافی در نقاط مختلف کشور ویژگی‌های خاصی داشته که آن را از دیگر شهرها متمایز می‌کند. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌هایی که در حصیر بافی شهرهای مختلف مشاهده می‌کنیم تفاوت در مواد خام آن است. در جنوب کشور به دلیل وجود درخت‌های نخل فراوان، مواد اولیه ساخت حصیر با مناطق شمالی کشور متفاوت است. در شمال ایران بیشتر از ساقه برنج و گندم استفاده می‌شود.

اگر علاقمند به تهیه انواع مختلف صنایع دستی ایران هستید باید به شهرهای مختلف سفر کرده و این محصولات را از همانجا تهیه کنید تا هم با فرهنگ آن آشنا شده و هم هنرمندان را بهتر بشناسید. از آن‌جایی که سفر کردن در دوران کرونا محدودیت‌های خاص خود را داشته فروشگاه صنایع دستی دوراونتاش محصولات بسیار متنوعی را فراهم آورده است. شما می‌توانید با صرف زمان کمی در این سایت جستجو کرده و محصولات متنوع آن را خریداری کنید.

کیف دوزی

همانطور که بالاتر هم به آن اشاره کردیم گلیم بافی یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی ایران است. از این گلیم بافی شاخه‌ای هنری به وجود آمده به نام کیف دوزی که به صورت تخصصی اقدام به بافت کیف‌های دستی، رو دوشی و کوله پشتی می‌کند.

بیشتر افرادی که در هنر کیف دوزی فعالیت می‌کنند با استفاده از گلیم و جاجیم اقدام به بافت ظاهر کیف می‌کنند. سپس با استفاده از آستر پارچه‌ای و دیگر اقلام مختلف کیف را تکمیل می‌کنند. این تلفیق هنر باعث شده تا در بین جوانان این کیف‌ها طرفداران بسیاری داشته باشد.

جمع بندی

زیبایی هنرهای بومی به خصوص صنایع دستی ایران باعث شده تا بسیاری از افراد از سراسر دنیا به آن علاقه داشته باشند. در برخی از نقاط دنیا این هنرهای زیبا را با استفاده از دستگاه‌ها و به صورت انبوه تهیه می‌کنند. در صورتی که نفس اصلی صنایع دستی همانطور که از نام آن نیز مشخص بوده این است که با دست و زحمت تهیه شود. بنابراین ممکن است بسیاری از افراد برای پیدا کردن صنایع دستی اصیل به مشکل برخورد کنند. خرید از فروشگاه‌های معتبر مانند فروشگاه صنایع دستی دوراونتاش باعث می‌شود تا بتوانید به راحتی به مرغوب‌ترین کالاها دسترسی پیدا کنید.

فروشگاه صنایع دستی دوراونتاش فعالیت خود را از شهرستان دزفول آغاز کرده و در حال حاضر بیش از سه دهه از شروع فعالیت آن می‌گذرد. ابتدا بیشتر تمرکز این مجموعه روی تولید انواع کیف با پارچه‌های سنتی و گلیم دستباف بود. از سال ۹۰ یعنی یک دهه پیش با تغییرات به وجود آمده در سیاست‌های این مجموعه، تاکید روی بالا بردن کمی و کیفی محصولات بوده است. این مجموعه سعی کرده تا به امروز که با تلفیق هنرهای اصیل ایرانی و نیاز جوانان امروزی محصولات بسیار متنوع و باکیفیتی را تولید کند.

یا کاردستی نوعی کار است که در آن لوازم تزئینی و کاربردی تنها با استفاده از دست یا ابزار ساده ساخته می‌شود. معمولاً این کلمه به روش‌های سنتی ساختن کالاها و وسایل مختلف گفته می‌شود. استادکاری مخصوص هر یک از این موارد مهم‌ترین ملاک است. چنین چیزهایی اغلب از لحاظ فرهنگی یا مذهبی فوق‌العاده هستند. لوازمی که به صورت تولید انبوه یا با ماشین آلات مختلف ساخته می‌شوند، جزء صنایع دستی نیستند.

هر اثر یا صنعتی را به راحتی نمی‌توان در زمره صنایع دستی قرار داد. برای آنکه محصولی را جزو صنایع دستی قلمداد کنیم، باید ویژگی‌هایی داشته باشد، از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به نقش فرهنگی و هویت‌بخشی به یک ملت (داشتن بار فرهنگی)، عدم نیاز به سرمایه‌گذاری کلان در مقایسه با دیگر رشته‌های صنعتی، قابلیت ایجاد و توسعه در مناطق مختلف (شهر، روستا و جوامع عشایری)، سهولت در ایجاد مراکز تولید، دارا بودن ارزش افزوده زیاد در مقایسه با صنایع دیگر، خودکفا و متکی به مواد اولیه داخلی، کمک به رشد و توسعه اقتصادی و داشتن زمینه‌های مناسب جهت صادرات اشاره کرد.

آنچه مقولهٔ صنایع دستی را از هنر کاردستی متمایز می‌سازد، هدف از ساختن آنهاست. صنایع دستی لوازمی هستند که قرار است مورد استفاده قرار گرفته و کهنه، پوسیده و غیره شوند. موارد استفاده از آن‌ها بیش از یک تزئین ساده‌است. صنایع دستی اغلب کارهای فرهنگی و مرسوم تلقی می‌شوند زیرا به عنوان بخشی از الزامات زندگی روزمره مطرح هستند. درحالی که هنر و کاردستی بیشتر یک فعالیت سرگرمی گونه و یک ارائه بی نقص از یک تکنیک خلاقیت است. از جنبه‌های عملی انواع مختلف صنایع دستی به دلیل شباهت مورد استفاده، همپوشانی زیادی دارند.

صنایع دستی در ایران

از نظر سازمان صنایع دستی در ایران ۳۷۰ رشته صنایع دستی وجود دارد که در ۲۴ دسته قرار می‌گیرند. از جمله صنایع دستی برتر کشور که در سطح بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته‌اند می‌توان به فرش‌های دستباف اشاره کرد که معرف بنیه فرهنگی و هنری ایران در جهان است.

۱۰ ژوئن روز جهانی صنایع دستی است.

در سازمان جهانی یونسکو ۶۰۰ صنعت دستی ثبت شده‌است.

۴۵۰ صنعت دستی متعلق به کشور ایران است که از این تعداد ۲۸۷ صنعت متعلق به شهر اصفهان است.

ایران سومین کشور تولیدکننده صنایع دستی در جهان است.

در ایران سازمان میراث فرهنگی متولّی این بخش است.

صنایع دستی معروف ایرانی:

گلیم، فرش، گبه، قلمزنی، شیشه‌گری، منبّت کاری، مینا کاری، سفال، چوب، خاتم کاری، ملیله دوزی و فلزکاری دواتگری